Leugen 4/9: Leiderschap is iets
Buckingham en Goodall eindigen hun boek, ‘negen leugens van de werkvloer’ met een prikkelende stelling: Leiderschap is iets. Kennelijk een leugen en in mijn omdenken zet ik een ‘n’ voor ‘iets’. Dat blijkt wel een hele korte bocht te zijn. Als leiderschap ‘iets’ zou zijn is het betrouwbaar te meten en dat is volgens Buckingham niet het geval.
Leiders en hun tekortkomingen
Enkele voorbeelden van leiders: Dominee Martin Luther King jr. was een begenadigd spreker en kreeg daarmee een beweging in gang die niet meer te stoppen is, al zou je kunnen concluderen dat die beweging nog niet klaar is.
Steve Jobs had heel scherp oog voor gebruikers en toepassingen. Duizend liedjes in je broekzak, terwijl ik hip met mijn portable cd-discman door de stad liep. Tegelijkertijd toonde de man weinig empathie en was het niet heel prettig om hem tegen te spreken vanwege zijn woede uitvallen. Hetzelfde geldt voor Elon Musk, zo tekenen de biografieën op.
Kortom leiders hebben krachtige eigenschappen maar tegelijkertijd hun tekortkomingen. En die plussen en minnen lopen door elkaar en zijn weinig eenduidig. Leiderschap is dus niet te vatten in een meetbaar iets.
Het hebben van volgers
Wat alle leiders wél delen is het hebben van volgers!
Zoals Derek Sivers laat zien, bepalen volgers of iemand leider is. Het zou toch sneu en weinig helpend zijn als King zijn droom had verteld aan een leeg plein. Wat zou het onnoemelijk veel ellende hebben bespaard als dit bij Hitler wel het geval zou zijn geweest…
Waarom volgen mensen?
Dus het roept dan de vraag op waarom mensen volgen! ‘We willen het gevoel hebben dat we deel uitmaken van iets dat groter is dan wijzelf’, betoogt Buckingham en daarbij willen we dat we als individu op waarde geschat worden.
Zoals ik in mijn eigen praktijk ook tegenkom gaat het er vooral om dat we als volgers onze leiders het leiderschap gunnen. Onlangs ontstond bij een klant een vacature van teamleider. De teamleden zaten hier behoorlijk mee in hun maag, want als de directie een teamleider aanwijst, wat voor leidinggevenden krijg je dan? Maar om het zelf te doen, daarin had ook niemand trek.
Totdat we het in een teambijeenkomst omdraaiden. Wie gunnen we het, die mag het zeggen. Haar (een dame uit het team is teamleider geworden) voorwaarden tellen en op die manier heeft het team – de volgers – een leider verleid.
Verbindend leiderschap
Natuurlijk dwingen sommige leiders medewerkers tot volgen. Door angst of juist door ‘gouden ketens’ maar je krijgt er zeker geen intrinsiek gemotiveerde volgers van. Dus de vraag in teams is niet zozeer wat een leider moet kunnen, want daar komt het schaap met vijf poten uit, dat weten we allang.
Maar hoe wij ons verbinden met de inhoud, elkaar en onze leider. En om dezelfde gevoelens in een team te creëren, is verbindend leiderschap nodig. En dat kunnen we wel meten door de volgers te vragen om hun eigen ervaring te beoordelen!
Wat denkt u? Is leiderschap iets? Wat zorgt ervoor dat u volgt?
